Tava li belekiyan bişirî

• Dîrok: 05/02/2024

Bi guvîna bê re kuliyên berfê ji ezman xwe ber didin xwar. Gund di nav rengî spî de xeniqiye. Ji êvar de bûka mala mezin dike zarokê xwe yê sêyem berde, rû dinê. Bi her qolincê re nalîn û zarin dibin zîpîk, zîpkên li eniyê di ser çavan de digirîn. Ronahiya çavê wê di rojên dawî yên berî ku barê xwe dayne de roj bi roj kêm dibin. Bi qajîna ewil re lêv li bûkê diqelişe!. Bi danîna bar re ji bo çend mehan be jî ji ronahiya çavên xwe dibe.

Çîroka Selîm

 

Selîmê ku ev serê sî û du salan e di zindanê de ye bi tîqetîq, çepik, tîlîlî û hêsirên bêdeng yên hin kesên ku hatibûn pêşwaziya wî lingê xwe ji derê hepsê avêt der. Bi derketina ber derî re silogan û gul û çîçek bi ser Selîm re barîn. Piştî çavronayî hev û du hembêzkirin û mirçiniyan Selîm li erebeya ku ji bo siwarbûna wî hatibû hazir kirin siwar bû. Kesên mayî jî li erebeyên xwe siwar bûn. Konvoya ku ji konvoya dawetên giregiran ne kêmtir bû hêdî hêdî bi rê ket.

Navê Aqil Gelo ye

Ev nivîs silavek e, li keda Îbrahîm Şahîn û Omer Guneş.

Bawer im her kesê ku guh dabê û çav li edebiyata devkî ya ku royî ser kaxetê bûye gerandî, rengîniya edebiyata devkî bi çavê serê xwe dîtiye û hebandiye. Bi kesebirrî Folklornas dibêjin: Edebiyata devkî beşeke muhîm û xas a folklora her miletî ye. Edebiyata devkî ew ax e ku destlênegeriyaye. Kodên her miletî di wê axa destlênegeriyayî de veşartiye. Armanca vê nivîsê ne ew e ku bikeve nava teoriyên navtêdana folklor û edebiyata devkî. 

Dengbêj Sidoyê Baxçe, di kilama bi navê HAWER DELAL de dibêje:

"Navê aqilê mera gelo ye".

Li nav otobusê wêneyê jinika tazî

Berê min li Îzmîra xopan e. Bîst deqe ye otobês bi rê ketiye. Li qoltixa pişt min jinikek û du zarok xwe hene. Bav, zarok û jinik mirçinî û çû. Bîst deqe ye zarok bê navber bi dengê bilind qise dike. Hew maye rabim dest bikim qirika wan.

Piştî otobês bi rê ket deng bi têlefona jinikê ket. Jinik bi dengek bilind bi mêro re qise dike. Ji mêro re dibê: Tu bi navê Xwedê kî dema tu ji mal derketî, paceyan vekirî mehêle, wê hûndirê malê di nav tozê de bimîne. Ji mislixa serşokê jî av dinisile wê jî çêke, heyfa avê ye. Û min jî îhmal meke!. 

MIN GEZKE

 Wexta min serê xwe ji xewê bilind kir, tariyê jî dikir pirtiyê xwe yê tarî li xwe bike. Du sê bawişk hatin min, bê ku rê li wan bigrim, mi du sê tir jî di ser bawîşk û tena xwe da ber da. Berî ku ez û avê xwe bişon, min xwe li hember eynika ku çav li a banê odeyê diqirpand tût û rût kir. Di bin çavan de min li nivîna xwe ya spî sar meze kir. Tilî û pêçiyên şimayî, berî dan newaloka bi epîlasyonê qusyayî. Didanê jorîn lêva jêrîn bi şewhet gezt. Tiqînî bi min ket. Bi qirpîna çav re min şimaqek bi tîn avêt tilora çepê. Bi meşa xwe ya kihêlî, di hewlîkê re min berî da "Kaniya Ereb Axa".

Bi çavek din çend gotin li ser Bêjanê

 Roman navê xwe ji karektera sereke a bi navê Bêjanê digre. Malbata Bêjanê li gor hesabê nivîskar di sala 1988'an de ji ber xizaniyê koçî navçeyeke bi navê Bazorê a Derya Tarî (kara denîz)ê dikin. Di êvar/şeva 20 adara 1991'ê de ji bilî karektera bi navê Çilkezî hemî endamên malbatê tên kuştin/qetil kirin. Çilkeziya hijdeh salî piştî kuştina malbatê xwe dispêre malbatek û dawiya dawî dikeve destê dozger û çil rojî bi tecawizê re rû bi rû dimîne. Bêjan bermahiya wê tecavûzê ye û li sêwîxaneyê mezîn bûye. Piştî ku ji sêwîxanê xilas dibe dibe polîs. Her çiqas nivîskar tam zelal nekiribe jî du sal berî Bêjan bikeve nav tevgera tolhildanê bi trajediya diya xwe dihese. Tolhildan di sala 2019'an de pêk tê. Bi kurtî romana me ev e.

"Kurdcîtîye Neke

 î

Bêhna biharê bi derengî be jî bi ser me ketiye. Dora biraştina goşt vê hefteyê li ser Kevçiyê Neşûştî ye. Kevçiyê Neşûştî li çengeyê înşaatê ye ku tav li ser e, çar tuxle du du danî rex hev û darên ku berê şikandiye bi dûzen di nava wan de danî. Hinek tîner reşan ser daran, hesteyê xwe bi tevger kir. Bi bilindbûna alava agir re ji karê kirî qayil du sê gav ji agir dûr ket. Şewqeyê xwe danî ser mermerê pacê, rahişt têlefona xwe ya ku danîbû ser mermer, bi rêya kameraya têlefonê şikil da tûncika xwe, cixareya di nava lêvan de boçika xwe telsîmî didana kir, pîştî têr kêfa xwe ji xwe hilanî têlefon danî ciyê cî. Rahîşt poşeta komirê li ser dara danî. 

Kapola Hilbijartinê

 - "Em ê demokrasiye...bînin".

- "Eger em herin, yanî em nebin wê welat perçe bibe".

Her du alî bêyî ku şûrê xwe ji ser stûyê me deynin bi bişirînên xwe yên xapînok dixwazin em deng û rêya xwe bidin wan.

Li ber derê Şînxaneyê pişta me li diwar, tav me û em jî cixareyê “dibirijînin”. Komên her du aliyan bi kurmaciya xwe ya “mîşlî”dev li canê hev kirine. Aliyek dîn, aliyê din dirustî, wekhevî...yê direqisînin. Kalê ku min li kêlekê cinû şikandîne bi bişirîna xwe ya xeybane erdê pêşiya xwe pîkol dike.

Wekî ku kalê ji xewa kûr teze hişyar bûbe ji nîşke ve radibe ser xwe. Piştî du sê gavan kapola xwe li hemberî her du koman di erdê de diçikilîne. Bi her du destan bi serê kapola xwe digire, bejna xwe ya tewiyayî bi ser wan de ditewîne. Bi dengê xwe yê fetisokî:

- Sed sal in em eynikê didin rûyê we, hûn li orta çavê xwe mêze dikin û dibêjin; ev ne ez im, ne em in. Tiştên niha hûn ji hev re dibêjin jî dipeytîne ku hûn gûyê eynî neqebê ne û hûn kîrê xwe û xiyêr jî ji hev dernaxînin. Loma, qisedana bi we re boş û bêfeyde ye. Qe nebe bihêlin bila ev miletê belengaz fatîheyek ji rihê cangoriyên xwe re bixwîne.

Las, Tapol, Gurz, Lod û Xelat

 Berî du mehan hê çavê we xwendevanan bi rûyê Diyarname yê nû neketibû Cemîl Oguz di “quncikê tarî” de ji bo min xêliya rûyê Diyarnamê da alî. Ji dîtinê min dît rûkê Diyarnamê. Rakirina her xêliyê xelat divê. Lê xelat bi pera jî li cem min peyda nedibû. Dibêjin dermanê keçel hebûya li serê xwe dida. Kêm zêde halê min jî halê keçelo bû. Ji ber hîn qewimîn/rûdanan min beriya salek xwe ji xwendin û nivîsandinê da alî. Tu nabê hişo ne bi dilek, lê  bi dozdeh dilan li benda wê rojê bûye. Heyateke tiral û rûtin li benda me bû. Îşê min û hişo îş bû. Diçûm kar û dihatim li Netflixê dibûm mêvan. Piştî demek ji vî halî aciz bûm û min xwest li xwendin û nivîsinê vegerim lê hê min rûpelek nedixwend xew pêjgarî min dibû. Min ji kitêb dida alî û berê xwe dida xewê. Bawerim ji twittera min jî diyar dibe ku leq bi kilavyê jî nediket.

NÊRDEWAN

Du keç-xweşkok, çente li piştê. Wêneyek, ji têlefonê şanî min dan.

- Ev nêrdewan li ku ne?

Min rê şanî wan da. 

Ling kirin qurbana gewde û gav ji du kîlometreyan kuştin. Modeya nû a wêne girtinê, herhal îsal nêrdewan in...  Dinya tiştek wiha ye; zarokê xelkê bo wêneyan bikişînin dimeşin, yên me... yên me jî bo neyêne kuştinê...